|
«أَنَّ النَّبِيَّ A اشْتَرَى طَعَامًا مِنْ يَهُودِيٍّ إِلَى أَجَلٍ وَرَهَنَهُ دِرْعًا مِنْ حَدِيدٍ»
«Набий с.а.в. бир яҳудийдан нархини кейин беришга таом сотиб олдилар ва темир совутни гаровга қўйдилар». Ваҳоланки Пайғамбаримиз ўшанда сафарда эмас, Мадинада эдилар. Гаров жоиз бўлиши учун битим тузилган вақтнинг ўзида қабз қилинадиган бўлиши керак. Бунга далил Аллоҳ Таолонинг ушбу қавлидир:
فَرِهَانٌ مَّقْبُوضَةٌ
«… қўлга олинадиган гаров олинг!» [Бақара 283]
Гаровдаги қабз қилинадиган бўлиши сифати уни қўлига олишидир. Ўтказиладиган нарса бўлса ўзига ўтказади, уй ва ер каби кўчмас мулк бўлса уни қўлига олиши ушлаб туриши бўлади. Яъни гаровга қўювчининг гаров билан гаровга олувчи ўртасини ҳеч бир тўсиқсиз холи қилиб қўйиши уни қабз қилгани бўлади. Гаровни қабз қилишда бировни вакил қилиши жоиз. Вакилининг қабз қилиши гаровга ва унинг бошқа ҳукмларига риоя қилишда унинг қабз қилгани ўрнига ўтади. Гаров сотиш жоиз бўладиган ҳамма нарсада жоиздир. Демак сотиш жоиз бўладиган ҳар бир нарсани гаровга қўйиш ҳам жоиз. Чунки гаровдан мақсад қарзга берилган нарса нархини гаровга нарса қўйган одамдан олиш қийин бўлиб қолган тақдирда уни гаровга қўйилган нарса нархидан олиб қолишга йўл бўлиши учун қарз тўғрисида ҳужжатлаштириб қўйишдир. Хамр (маст қилувчи ичимлик) ва бут-санамлар каби сотиш жоиз бўлмайдиган нарсаларда гаров жоиз бўлмайди. Вақф, гаровга қўйилган буюм ва шуларга ўхшаш сотиш жоиз бўлмайдиган нарсаларни ҳам гаровга қўйиш жоиз эмас.
413-бет
Бетлар: 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434